Review – Inside

Overstimulerend. Als je van een afstand kijkt naar het gros van de games is het duidelijk dat er een gigantische lading prikkels op je afkomt tijdens het spelen. Alleen al qua lichteffecten is het behoorlijk belastend voor je hoofd om te verwerken; Vandaar ook dat een groot aantal spellen een waarschuwing voor epileptische aanvallen toont.

En het blijft niet bij lichteffecten. In Overwatch krijg je talloze kleurstellingen en objecten voorgeschoteld, Call of Duty tovert je scherm om in een explosieschouwspel en Rocket League duwt je reactievermogen tot het uiterste. Blijkbaar spreekt dit mensen aan, want dit soort spellen zijn zeer succesvol.

De trailer van Inside daarentegen, toonde een grijze 2D wereld, met ogenschijnlijk een saaie gameplay. Voordat ik aan de review begon was mijn vraag dus ook: Is ADHD-gameplay noodzakelijk om een goed spel neer te zetten? Kan een rustig spel, zonder een waterval aan prikkels, nog wel succesvol zijn? Rustig beantwoord Inside deze vraag met en overduidelijke “Ja”.

Zelfs mijn TV heeft ADHD

De eerste vijf minuten van het spel bestonden uit gemopper dat het spel niets deed, gevolgd met het realiseren dat mijn TV-Scherm niet gewend was om zo’n donkere sfeer netjes weer te geven. Mijn TV maakt namelijk “zwart nog zwarter” en daardoor was het hoofdmenu van het spel niet leesbaar. Om het erger te maken had mijn TV een soort discotheekfunctie elke keer als ik van menu wisselde.

Na wat gemopper en nog meer geklooi met mijn ADHD-TV liep ik tegen mijn tweede prikkelende uitdaging aan: Mijn omgeving is overdag veel te verstorend voor een spel als Inside. Mijn TV is namelijk niet de enige met trekjes van ADHD, en de drukte van buiten overheerst bij een bijzonder spel als Inside. Om goed te reviewen zou het dus eerst een stuk rustiger moeten worden.

Toen het eenmaal donker was, mijn telefoon op stil stond en de kinderen naar bed waren, kon ik beginnen aan Inside. En wat een bijzonder spel kreeg ik voorgeschoteld. Het vorige spel van Playdead, Limbo, was namelijk net zo indrukwekkend maar bracht dat op een andere duistere manier. Inside heeft een zijn eigen, geweldige manier van presenteren die ik nog nooit eerder zo heb mogen ervaren.

Een verademing

Veel te kort samengevat is Inside een 2D side scroller, waarin je steeds verder naar rechts loopt om zo het verhaal te beleven. Onderweg kom je obstakels tegen, in de vorm van kleine puzzels, die je moet oplossen om verder te komen. Zo af en toe wordt je opgejaagd en ga je dood als je het verkeerd doet. Maar kort samenvatten doet Inside geen eer aan.

Wat Inside zo speciaal maakt is dat alles subtiel, en in een prachtige vorm, gepresenteerd wordt. Die beleving begint zodra je het spel start en gaat niet meer weg. Je begint in een donker bos en wordt al snel opgejaagd door mensen, waarvan je niet weet waarom ze jou moeten hebben, maar geeft je wel het gevoel dat je weg wil komen.

Inside doet dit niet met eng getekende honden en schreeuwende soldaten. Inside speelt subtiel met het licht van zaklampen en zoeklichten, bouwt langzaam daarmee de spanning op en forceert je dan eventjes op het puntje van je stoel door een waakhond op je af te sturen.

Call of Duty kende ook van dit soort spanningsopbouw, maar duwde dat eigenlijk door je strot, waardoor het uiteindelijk niet meer spannend is.

Inside weet met zijn subtiele manier van presenteren bij mij wél het gevoel van spanning op te wekken. Joh, onbewust was ik al geneigd om even dekking te zoeken als er een man met een zaklamp rondliep op de achtergrond, zonder dat het spel mij daartoe instructies gaf.

Woorden zonder woorden

De kracht van subtiel opbouwen past Inside ook toe in hoe het verhaal wordt verteld. Er zijn geen pratende mensen, er zijn geen borden met instructies, of boekjes om te lezen. Zelfs het incidentele gemompel is niet bedoeld als communiceren en handgebaren worden niet gebruikt om mee te spreken.

Inside gebruikt de kracht van de stilte. Het benut de overvloed van grijstinten om subtiel dingen op te laten vallen: Een zaklamp, een auto die op zoek is naar je, een grot om in te schuilen, een hendel om over te halen; Inside stuurt je niet door je te extra prikkelen maar door andere dingen minder belangrijk te maken.

En zo wordt ook het verhaal verteld. Inside geeft je continue, subtiele beetjes informatie om je langzaam aan het hele verhaal te vertellen. Je begint met veel vragen en zonder dat je het bewust doorhebt wordt alles steeds duidelijker, en eindig je met een geweldige belevenis.

Veel van de puzzels zijn op te lossen door de subtiele hints die de game je met de kleur geel geeft. Ook de collectibles zijn allemaal te vinden door een gele stroomkabel die je zo af en toe tegenkomt, en welke te herleiden is naar een geheime kamer.

Subtiel overtuigend

De manier van presenteren wordt perfect afgerond met de prachtige wereld die Inside weet neer te zetten. Alles is goed geanimeerd en de kleuren, of beter het gebrek aan kleur, is mooi op elkaar afgestemd.

Wat Inside echt speciaal maakt is dat ze in alle aspecten, van de graphics tot de gameplay, in verschillende lagen bezig geweest met details. Zo vallen soms de kleine dingen ineens op, en soms overheerst een groot iets wanneer het nodig is. En dat elke keer in de meest subtiele vorm.

Eigenlijk geeft Playdead met Inside aan dat een spel niet hoeft te overdonderen om goed te zijn, en dat je met weinig ook heel veel kan overbrengen.

Het jammere is vooral dat dit spel, door zijn rustige overkomen, zeker weten niet iedereen gaat aanspreken, en mogelijk ook niet alleen in de avonduren gespeeld zal worden. Een VR bril zou hier een goede toevoeging voor zijn, omdat je je daarmee even compleet kan afsluiten van de wereld.

Ook is het jammer dat je na een paar uur er al doorheen bent, en er geen echte reden is om het nog een keer te spelen.

Maar de verkleinde doelgroep en korte duur is zeker geen reden om Inside niet een geweldig spel te vinden.